PFAS, PFOA en Teflon – het zijn termen die steeds vaker in het nieuws verschijnen als het gaat om gezondheid, milieu en koken. Veel mensen weten dat deze stoffen in anti-aanbakpannen voorkomen, maar wat zijn ze eigenlijk, waarom zijn ze schadelijk en hoe kun je ze vermijden? Gelukkig bestaan er duurzame en veilige alternatieven, zoals RVS pannen en roestvrijstalen kookgerei, waarmee je bewust en gezond kunt koken.
✔ Wat zijn PFAS en PFOA?
PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn een grote groep door de mens gemaakte chemicaliën die water-, vet- en vuilafstotend werken. Ze worden vaak gebruikt in coatings van pannen, verpakkingen en textiel.
✔ PFOA – een van de bekendste PFAS, vroeger veel gebruikt in Teflon-coatings. Inmiddels verboden in veel landen vanwege de bewezen schadelijke effecten.
✔ PFAS in het algemeen – ze worden nauwelijks afgebroken in het milieu en stapelen zich op in mens en dier. Daarom worden ze ook wel “forever chemicals” genoemd.
✦ Waarom zijn ze schadelijk?
Uit onderzoeken blijkt dat langdurige blootstelling aan PFAS kan leiden tot gezondheidsproblemen:
✦ Hormonale verstoring.
✦ Verminderde vruchtbaarheid.
✦ Verhoogde kans op bepaalde vormen van kanker.
✦ Ophoping in lever, nieren en bloed.
Omdat PFAS niet afbreken, blijven ze jarenlang aanwezig in het lichaam en in de natuur.
➤ Wat is Teflon precies?
Teflon is de merknaam voor PTFE (polytetrafluorethyleen), een anti-aanbaklaag die vaak in koekenpannen wordt gebruikt. Hoewel Teflon zelf stabiel kan zijn, ontstaan de risico’s vooral wanneer:
➤ De pan te heet wordt verhit (boven ca. 260°C).
➤ Er krassen of slijtage ontstaan, waardoor de laag loslaat.
➤ Oudere pannen nog PFOA bevatten, wat inmiddels verboden is.
✔ Hoe kun je PFAS en Teflon vermijden?
✔ Kies voor RVS pannen of gietijzer – beide bevatten geen schadelijke coatings.
✔ Vermijd pannen met onduidelijke anti-aanbaklagen.
✔ Gebruik houten of RVS spatels zodat je geen krassen maakt in pannen.
✔ Bewaar eten in glas of RVS, niet in plastic met coatings.
✔ Let op labels als “PFAS-vrij” of “PFOA-vrij” bij aankoop.
Conclusie
PFAS en PFOA zijn hardnekkige chemicaliën die risico’s vormen voor zowel gezondheid als milieu. Teflonpannen met anti-aanbaklagen kunnen, zeker bij slijtage of oververhitting, bijdragen aan blootstelling. Gelukkig bestaan er veilige en duurzame alternatieven. Met RVS pannen kook je zonder schadelijke stoffen, duurzaam en gezond – en draag je direct bij aan een plasticvrije, PFAS-vrije keuken.
👉 Bekijk hier de PFAS-vrije RVS keukencollectie van My Green Deal en maak bewust de overstap naar gezond koken.